«Θα ξαναγυρίσω». Το τελευταίο σημείωμα της Μελίνας Μερκούρη πάνω σ’ ένα πακέτο τσιγάρα πριν φύγει στο εξωτερικό για επέμβαση

H Μελίνα Μερκούρη υπήρξε η μακροβιότερη υπουργός Πολιτισμού που άντεξε όλους τους ανασχηματισμούς του Ανδρέα Παπανδρέου. Άφησε πίσω της σπουδαίο έργο και μια τεράστια παρακαταθήκη.
Δημιούργησε τον θεσμό των Περιφερειακών Θεάτρων, των λεγόμενων ΔΗΠΕΘΕ, το μαζικό θέατρο για τους μαθητές, τη δωρεάν είσοδο στα Μουσεία για τους Έλληνες, τους πολιτιστικούς ακολούθους στις πρεσβείες, ενώ ήταν μπροστάρης για τη διεκδίκηση της Χρυσής Ολυμπιάδας. Δική της ιδέα ήταν η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων στην Αθήνα και η πεζοδρόμηση γύρω από την Ακρόπολη.
Όμως, η μεγαλύτερη συμβολή της ήταν η κίνηση για τη διεκδίκηση των γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Για αυτό τον σκοπό συνέλαβε την ιδέα ενός νέου Μουσείου Ακροπόλεως και προκήρυξε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την κατασκευή του, το 1989.

Ήταν αυτή που έπεισε τους εταίρους μας στην Ευρώπη και ξεκίνησε ο θεσμός των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης. Μάλιστα, πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα έγινε το 1985 η Αθήνα….

Η Μερκούρη έφυγε από τη ζωή μετά από σκληρή μάχη στις 6 Μαρτίου του 1994, σε ηλικία 74 ετών.
Είχε καρκίνο του πνεύμονα, καθώς ήταν μανιώδης καπνίστρια.
Συνήθιζε να λέει ότι το τσιγάρο της χάρισε χιλιάδες ευχάριστες στιγμές. Δυστυχώς όμως, της επεφύλαξε την πιο πικρή γεύση για το τέλος της ζωής της. «Παραλίγο να με λιντσάρουν επειδή κάπνιζα», είχε πει σε συνέντευξή της και λίγο αργότερα ζήτησε συγγνώμη και άναψε τσιγάρο μπροστά στην κάμερα, λέγοντας πως δεν μπορούσε να κρατηθεί.

Όταν αρρώστησε, λίγο πριν φύγει στο εξωτερικό για επέμβαση βρέθηκε στο Υπουργείο και έγραψε σε ένα πακέτο τσιγάρα, «θα ξαναγυρίσω». Δυστυχώς όμως δεν επέστρεψε… Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» το μοιραίο πάθος της Μελίνας Μερκούρη που της στοίχισε τη ζωή. Στην κηδεία της ο κόσμος άφηνε «συμβολικά» στο μνήμα της, πακέτα από τσιγάρα….

Η “Μελίνα” έτσι όπως την αποκαλούσε όλος ο πλανήτης, ήταν ηθοποιός, διεθνής σταρ του σινεμά, αγωνίστρια του αντιδικτατορικού αγώνα, υπουργός πολιτισμού, η θεμελιώτρια της ιδέας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα… Μα πάνω από όλα ήταν γυναίκα – σύμβουλο, μία Ελληνίδα με όλη τη σημασία της λέξης που σαγήνευσε τους ανθρώπους σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Έφυγε από τη ζωή στις 6 Μαρτίου 1994 και σήμερα, , αυτά είναι τα 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις (ή να ξαναθυμηθείς) γι’ αυτήν.

1. “Αγάπησα και θέλησα να πεθάνω”

“Ο θάνατος με καταδιώκει από τότε που ήμουν μικρό παιδί” έλεγε πάντα η Μελίνα Μερκούρη. Και μάλιστα δεν δίστασε να τον αντιμετωπίσει και αυτή κατά πρόσωπο, κάνοντας όχι μία αλλά δύο απόπειρες αυκτονίες. Η πρώτη έγινε όταν ήταν 14 χρονών. Έπεσε στις ρόδες ενός αυτοκινήτου καθώς είχε ερωτευθεί παράφορα τον κατά 20 χρονια μεγαλύτερό της πρωταγωνιστή του θεάτρου Γιώργου Παππά, που ήταν και ο πρώτος μεγάλος της έρωτας.

Η Μελίνα στην
Η Μελίνα στην “Στέλλα”

“Γνώρισα την πρώτη μου αγάπη και θέλησα να πεθάνω” είχε πει χρόνια αργότερα. Για να παραδεχθεί ότι “υπήρξαν κι άλλες αγάπες αργότερα, αλλά δεν ξανασκέφθηκα να πεθάνω για έναν άντρα”.

Σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις της ζωής της, η Μελίνα παραδέχθηκε ότι έκανε μία ακόμη απόπειρα όταν ήταν 30 χρονών, χωρίς ωστόσο να επεκταθεί σε λεπτομέρειες.

2. Ο “Τζούλης” και οι… άλλοι

Η γνωριμία με τον Ζυλ Ντασέν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών ήταν καθοριστική τόσο για την προσωπική όσο και για την επαγγελματική της ζωή. Την επαναπροσδιόρισε ως ηθοποιό, ενώ έθεσε και τα θεμέλια για την ενασχόλησή της με την πολιτική. Ο “Τζούλης”, όπως τον αποκαλούσε χαϊδευτικά η Μελίνα, έμελλε να είναι ο άνθρωπος της ζωής της. Ο Ντασέν μοιραζόταν κάτι κοινό με τους τρεις προηγούμενους δεσμούς της: Ήταν όλοι παντρεμένοι όταν την γνώρισαν!

Η ίδια, γνωστή για την ευθύτητά της, ουδέποτε το έκρυψε. Αναφερόμενη στους μεγάλους έρωτες της ζωής της, τον πρώτο της σύζυγο Πάνο Χαροκόπο, την “απαγορευμένη” σχέση με τον μαυραγορίτη Φειδία Γιαδικιάρογλου,  την κρυφή σχέση με τον αξιωματικό του Ναυτικού Πύρρο Σπυρομήλιο και βεβαίως τον άνθρωπο της ζωής της Ζυλ Ντασέν, η Μελίνα έλεγε με βιτριολικό χιούμορ: «Εμένα όποιος άνδρας με γνωρίσει, με το “καλημέρα” χωρίζει τη γυναίκα του».

Στα γυρίσματα του Ποτέ την Κυριακή με τον Ζυλ Ντασέν
Στα γυρίσματα του Ποτέ την Κυριακή με τον Ζυλ Ντασέν APE-MPE

Για τη σχέση της με τον έρωτα δεν κρύφτηκε ποτέ πίσω από το δάχτυλό της: «Έχω ερωτευτεί! Και βαθιά, και τρομερά, και ασφυκτικά, και μ’ έναν τρόπο ίσως πολύ άγριο…». Ενώ συμπλήρωνε: «Οι έρωτές μου με σημάδεψαν πάρα πολύ. Οι έρωτες μου, τα ερωτάκια μου να πούμε! Και ήταν δύο οι μεγάλοι. Και ο ένας εξακολουθεί ακόμα. Είναι ακόμα έρωτας…»

3. Ο άγνωστος καυγάς με τη Ρένα Βλαχοπούλου

Αρχές της δεκαετίας του ’70 και στην Αθήνα της Χούντας ανεβαίνει μια επιθεώρηση με πρωταγωνίστρια τη Ρένα Βλαχοπούλου. Σε ένα από τα νούμερα της παράστασης, η Βλαχολπούλου εμφανίζεται ως μία γυναίκα που επιστρέφει από το Παρίσι και όταν τη ρωτούν τι είδε εκεί, απάντησε “…. και πάνω σε μία φοράδα, είδα την Μελίνα Μερκουράδα”. Το καυστικό και ειρωνικό αυτό σχόλιο για τον αντιδικτατορικο αγώνα της Μελίνας στο εξωτερικό, δεν άργησε να φτάσει στα αυτιά της…. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο, όταν επέστρεψε στην Αθήνα και συνάντησε τη Βλαχοπούλου, την άρπαξε από το μαλλί λέγοντάς της “Ποιόν είπες Μερκουράδα μωρή χουντιάρα;”. Οι γνωρίζοντες τα θεατρικά παρασκήνια, λένε ότι οι σχέσεις των δύο κορυφαίων ηθοποιών δεν αποκαταστάθηκαν ποτέ…

4. “Το πιο ακριβό φιλί”

Η Μελίνα Μερκούρη, ως υπουργός Πολιτισμού, ήταν εκείνη που εμπνεύστηκε το θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Όταν παρουσίασε την ιδέα της στους Ευρωπαίους ομολόγους της, εκείνοι την υποδέχθηκαν μάλλον με σκεπτικισμό, λόγω του τεράστιου οικονομικού κόστους που απαιτούσε η υλοποίηση αυτής της ιδέας.

Οταν είχε γίνει η πρώτη Συνδιάσκεψη των αρχηγών των Ευρωπαϊκών Κρατών, ο γερμανός υπουργός Χάνς Ντίτριχ Γκένσερ είχε πει ότι είναι πολλά τα λεφτά. Τότε, σηκώνεται η Μελίνα μπροστά στους δημοσιογράφους, του δίνει ένα φιλί και ξανακάθεται. Και ο Γκένσερ είπε το αλησμόνητο: αυτό είναι το ακριβότερο φιλί που έχω πάρει».

5. Το Broadway έσβησε τα φώτα του

Η είδηση του θανάτου της Μελίνας στις 6 Μαρτίου 1994 βύθισε την Ελλάδα στο πένθος. Αλλά και στο εξωτερικό, η είδηση του θανάτου της μεταδόθηκε με έκτακτα δελτία ειδήσεων, ενώ τα μεγαλύτερα δίκτυα και περιοδικά στον κόσμο έκαναν μεγάλα αφιερώματα για τη ζωή της και ανταποκρίσεις για την “Ελληνίδα Θεά”.

Σε ένδειξη σεβασμού και πένθους, τα θέατρα στο Μπρόντγουεϊ έμειναν κλειστά και με σβηστά τα φώτα την ημέρα της κηδείας της. Γιατί ήταν εκεί από όπου η Μελίνα κατέκτησε οριστσικά την Αμερική και τον κόσμο, θριαμβεύοντας με το θεατρικό ανέβασμα του “Ποτέ την Κυριακή”. Μέχρι τη στιγμή που η Χούντα στην Ελλάδα ανέτρεψε τα πάντα, οδηγώντας πια και τη δική της ζωή σε άλλα μονοπάτια…





Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.