Το παραδοσιακό γραφικό χωριό Έλος βρίσκεται 60 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 560 μέτρα πάνω από την θάλασσα και βρίσκεται στο δρόμο προς το Μοναστήρι της Χρυσοσκαλίτισσας και την υπέροχη παραλία του Ελαφονησίου.
Χρόνια τώρα το Έλος αποτελεί έναν παραδοσιακό σταθμό ξεκούρασης για τους εκδρομείς του Λαφονησιού. Όσοι επιλέξουν για προορισμό την πανέμορφη παραλία του Λαφονησιού μπορούν να σταματήσουν πριν ή μετά το μπάνιο τους, στο Έλος για να απολαύσουν γευστικά παραδοσιακά φαγητά στις ταβέρνες του χωριού ή να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες καθώς στο χωριό λειτουργεί μίνι-μάρκετ, φαρμακείο αλλά και βενζινάδικο.
To Έλος είναι ένα μικρό χωριό με λίγα πέτρινα σπίτια και περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση, καστανιές, ελαιώνες και πλατάνια. Τα άφθονα νερά που πηγάζουν από τους πρόποδες…
Ο Ιερός Ναός του Αγ. Ιωάννη του Θεολόγου είναι κτισμένος στον τόπο του μονόχωρου καμαροσκέπαστου, με διαστάσεις 11,20μ. (μήκος) επί 4,46μ. (πλάτος). Στοιχεία για την ακριβή χρονολόγηση δεν διασώζονται στις μέρες μας αλλά σύμφωνα με την τεχνοτροπική ανάλυση του τοιχογραφικού του διακόσμου, ο ναός ανάγεται στο πρώτο μισό του 14ου αιώνα.
Ο ναός στεγάζεται με οξυκόρυφη καμάρα η οποία ενισχύεται με σφενδόνιο που στηρίζεται σε πεσσούς. Η σημερινή μορφή του ναού, διαμορφώθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, με την κατεδάφιση του δυτικού τοίχου του αρχικού ναού και την παράλληλη επέκταση του στα δυτικά. Επίσης, την ίδια εποχή κατεδαφίστηκε το χτιστό τέμπλο και διανοίχθηκε παράθυρο στο μέσο περίπου του βορείου τοίχου.
Οι πρόσφατες εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του μνημείου έγιναν από την τότε 28η Εφορεία Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο του Π.Ε.Π. Κρήτης και είχαν ως αποτέλεσμα την ανάδειξη του σημαντικού τοιχογραφικού διακόσμου.
Ο τοιχογραφικός διάκοσμος χρονολογείται από τις αρχές του 14ου αιώνα και περιλαμβάνει σκηνές από τον Ευχαριστιακό, Χριστολογικό και Αγιολογικό Κύκλο. Στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού εικονίζεται ο Χριστός Φωτοδότης και εκατέρωθεν η Παναγία και ο Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος σε μορφή Δέησης. Στον ημικύλινδρο δύο Συλλειτουργούντες Ιεράρχες, ο Άγιος Βασίλειος και ο ¨Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ενώ στο τύμπανο του τόξου η Φιλοξενία του Αβραάμ και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Στην βάση του τόξου του Ιερού, οι Άγιοι Διάκονοι, Στέφανος Πρωτομάρτυς, Ρωμανός ο Μελωδός και Εύπλος. Η καμάρα του θόλου ιστορείται από σκηνές Χριστολογικού Κύκλου όπως της Αναλήψεως του Κυρίου, της Γεννήσεως, την Υπαπαντής, Της Βαπτίσεως, της Μεταμορφώσεως, της Εγέρσεως του Λαζάρου, της Βαϊοφόρου, της προδοσίας του Ιούδα, του Ελκόμενου, της Αποκαθήλωσης, του Λίθου αι της Αναστάσεως (Εις Άδου Κάθοδος). Στους κάθετους τοίχους εικονίζονται μορφές αγίων. Στον νότιο τοίχο οι Άγιοι Γρηγόριος, Αθανάσιος, Κύριλλος Αλεξάνδρειας, Μιχαήλ Αρχάγγελος και Κωνσταντίνος και Ελένη και ο τοπικός Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης. Στον βόρειο οι Άγιοι Νικόλαος και Ελευθέριος, ενώ σε κακή κατάσταση διατήρησης διακρίνονται οι Άγιοι Μάμας (τοπικός άγιος) , Δημήτριος και Γεώργιος καθώς και η Αγία Ειρήνη.
Οι αισθητικές και εικονογραφημένες αντιλήψεις των τοιχογραφιών του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου τονίζουν την ιδιαίτερη σημασία του μνημείου, ως ένα από τα αντιπροσωπευτικά και σημαντικά μνημεία της βυζαντινής τέχνης, όπως διαμορφώθηκε στην Κρήτη το α μισό του 14ου αιώνα. Μετά τις τελευταίες εργασίες συντήρησης, έγινε φανερό ότι ο διάκοσμος μπορεί να αποδοθεί στον γνωστό αγιογράφο της εποχής εκείνης Ιωάννη Παγωμένο προσθέτοντας έτσι τον ναό στον μακρύ κατάλογο των έργων του σημαντικού εκείνου καλλιτέχνη
