επιμέλεια: Βασιλική Παπουτσάκη
Του Άι Γιάννη του Ριγολόγου, είναι μια πολύ αυστηρή νηστεία.
Οι παρακάτω φράσεις που συνήθιζαν να λένε στην Κρήτη το αποδεικνύουν
« Για τ΄ Άι Γιάννη τη Χάρη
Μ-ούτε λάδι μ-ούτε ψάρι»
και στο Λασίθι λένε:
“Στο πανεγύρι τ΄ Άι Γιαννιού ανέβα στο Λασίθι
που τρώνε πατατόφυλλα κι άλαδο κολοκύθι”
«Μη μας ε- πιάσει ρίγος» Δεν τρώμε μαύρα φρούτα (σταφύλια ή σύκα) γιατί «εβάψανε με το αίμα το Αι Γιάννη»
Ο Άγιος Ιωάννης ο Αποκεφαλισθείς, είναι ο προστάτης από το ρίγος, που δεν είναι άλλο από την ελονοσία, η οποία εκδηλώνεται με υψηλό πυρετό και ρίγη.
Σύμφωνα με την παράδοση ,όταν αποκεφάλισαν το βαπτιστή, το ακέφαλο σώμα σπαρταρούσε και τότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά το ρίγος , ως τιμωρία για το θάνατό του.
Όσοι έπασχαν από ελονοσία, τη μέρα της γιορτής του δεν έτρωγαν τίποτα μαγειρεμένο, ούτε νερό δεν έπιναν!
Οι πιστοί έτρωγαν φρούτα, ανάλαδα τα λαχανικά, ενώ σε κάποιες περιοχές δεν έτρωγαν κόκκινα όπως ντομάτες γιατί και αυτές θυμίζουν το αίμα του Αγίου.
«Επαέ σ΄ αφήνω Αϊ Γιάννη μου τον πυρετό μου το ρίγος μου, την ανορεξία μου και την αρρώστια μου»
Αυτά ήταν τα λόγια που ο ασθενής παρακαλούσε τον θεράποντα Άγιο Ιωάννη το Ριγολόγο να τον απαλλάξει από το ρίγος του πυρετού της ελονοσίας. Σε πολλές περιοχές κυρίως της κεντρικής και ανατολικής Κρήτης, ο ασθενής έκοβε ένα κομμάτι από το ρούχο του, το έδενε στο μανουάλι της εκκλησίας, ή το τοποθετούσε στην εικόνα του Αγίου και έλεγε τα παραπάνω λόγια.
«Μαχαίρι δεν πιάνομε να ξεκαυκαλίσομε πράμα γιατί είναι σα να κόβομε την κεφαλή του Προδρόμου»
