O Γκίγκιλος στα Λευκά Όρη δίκαια θεωρείται από τις πλέον γοητευτικές κορυφές της Kρήτης. Γεννιέται από τα βάθη της χαράδρας κάτω από το Ξυλόσκαλο και υψώνεται προκλητικός, γυμνός, με το σταχτί του χρώμα σαν να θέλει να δικαιολογήσει το αρχαιότατό του όνομα.
H λέξη Γκίγκιλος προέρχεται από το προελληνικό γήργηρος, που σημαίνει συσσώρευση βράχων.
Το βίντεο ανέβηκε από το χρήστη Vangelis Stavroulakis στις 29 Δεκεμβρίου 2015.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 2 Από το Ξυλόσκαλο κατεβαίνουμε το καλά σημειωμένο μονοπάτι του φαραγγιού της Σαμαριάς με κατεύθυνση ΝΑ και μέχρι το σημείο που είναι δυνατή η διάβαση της κοίτης του χειμάρρου της Σαμαριάς και το πέρασμα στη Β. πλαγιά.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 3 Διαδρομή του πύργου του Μίνωα Δύσκολη 550 μέτρα ανωτ. όριο 9 ώρες , βράχος σάπιος . Διαδρομή της μεγάλης κόψης του Γκιγκίλου Πολύ δύσκολη 1.200 μέτρα

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 4 Η διαδρομή αυτή είναι 1.000 μέτρα και ορίζει τη Β και ΒΔ ορθοπλαγιά του Γκιγκίλου. Μακρυά αναρρίχηση αλλά όχι με συνεχείς δυσκολίες εκτός του τελευταίου πύργου της κόψης. Πολύ δύσκολη κατ.όριο 7 ώρες καθαρής αναρρίχησης Ξεκινάμε από ένα μικρό διάσελο, για να φτάσουμε ως εκεί (Ανεβαίνουμε τη μικρή κοιλάδα της Σαμαριας. Φτάνουμε στο ύψος του καταρράκτη πού κατεβαίνει απ’ το Β φαράγγι και αποφεύγουμε το πρώτο σπηρούνι από δεξιά. Βρισκόμαστε τότε στο προαναφερθέν διάσελο το οποίο μας επιτρέπει να φτάσουμε εύκολα στο Β. φαράγγι πού είναι στη βάση της κόψης. Ξεκινάμε από την ακμή της κόψεως. Στο δεύτερο μήκος σχοινιού ένα πέρασμα V.
Ακολουθούμε τη κόψη χωρίς μεγάλες δυσκολίες μέχρι τη κορυφή του πρώτου πύργου (500 μ. περίπου υψ.), 3 ώ. από το ξεκίνημα. Συνεχίζουμε στη κόψη πού γίνεται πιο εύκολη, μα πού ό βράχος της είναι λιγότερο γερός. Φθάνουμε έτσι στη βάση της πυραμίδας της κορυφής (ύψος του ενδιάμεσου τμήματος 400 μ. περίπου), 2 ώ. από τον πρώτο πύργο. Βρισκόμαστε τότε στη βάση της πυραμίδας. Τραβερσάρουμε 50 μ. αριστερά για να μπούμε στον απόκρημνο κυκλικό προμαχώνα της κορυφής. Προωθούμεθα μέσα από σεμινέ και πλάκες ευθεία κάτω από τη κορυφή μέχρι το τελευταίο τείχος πού βρίσκεται 120 μ. από πάνω. Από κει υπάρχουν διάφορες δυνατότητες. Ανεβήκαμε 30 μ. δεξιότερα μια αρνητική σεμινέ (IV άνωτ./V κατ.) για να βγούμε στην ακμή του σπηρουνιού πού βρίσκεται στη προέκταση της ΒΔ κόψεως. Καλό σημείο αλλαγής σε πατάρι. Ξεκινούμε ίσια επάνω σε μια συνέχεια από πλάκες IV – IV άνωτ. για να φτάσουμε ως μια κολόνα τρυπημένη. Βγαίνουμε επάνω καί αριστερά, V εκτεθειμένο. Καλό σημείο αλλαγής πάνω από τη Κολόνα. Ένα μήκος σχοινιού IV (ξεκίνημα δεξιά) επιτρέπει να φτάσουμε στα πλατώματα της κορυφής (2 ώ. για το τελευταίο πύργο). Γερός βράχος στα δύσκολα περάσματα. Είναι απαραίτητα μερικά καρφιά για την ασφάλεια.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 4α Μια παραλλαγή της διαδρομής 4 ανοίχτηκε στις 18 Νοεμβρίου 1972 από τους Ι. Βούτσικα Π. Καστρινάκη (εναλλάξ επικεφαλής), 1400 μ.. Πολύ Δύσκολη, 9 ώ. (Τεχνική περιγραφή Ι. Βούτσικα, χαράξεις σε σχέδια Ι. Βούτσικα, Π. Καστρινάκη)
Στη συνέχεια καί έπειτα από αλλεπάλληλα περάσματα III, +, IV καί με ταχύ ρυθμό φεύγουμε και οί δύο μαζί για τη κορυφή κάνοντας αλλεπάλληλα περάσματα III, + III από την κατ’ ευθείαν πλευρά της κορυφής.
Προσέγγιση, στη ΒΔ Πλαγιά
Ακολουθούμε το μονοπάτι του κανονικού δρόμου πού ανεβαίνει δυτικά του Ξυλόσκαλου καί από τη φυσική αψίδα κατεβαίνουμε το χείμαρρο της Σαμαριάς και φτάνουμε στη ΒΔ πλαγιά.
Διαδρομή της Πλάκας των Κρί – Κρί
Διαδρομή του Αποχωρισμένου Σπηρουνιοΰ
Γ. Τσαμακίδης-θ. Ίγγλέσης, 31 Οκτωβρίου 1960, ένα μπιβουάκ, κάθοδος με ραπέλ. Αναρρίχηση πολύ δύσκολη κατ. όριο, 750 μ. περίπου
Παίρνουμε από το Ξυλόσκαλο το δρόμο του διάσελου του Λινοσέλι μέχρι τη πηγή (χώροι διευθετημένοι για διανυκτέρευση).
Κατεβαίνουμε το Φαράγγι της Σαμαριάς μέχρι τη βάση του σπηρουνιού πού ξεχωρίζει από ένα μεγάλο πεύκο, πού βρίσκεται εκεί. Ξεκινάμε από την ακμή του σπηρουνιού πάνω από το πεύκο, περνάμε ένα μικρό αρνητικό V (μπορεί ν’ αποφευχθεί αυτό το μήκος σχοινιού από δεξιά). Από τη κορυφή του πρώτου πύργου ί50 μ.) κατεβαίνουμε 5 μ. ΝΑ. Αρχίζουμε ν’ ανεβαίνουμε το πύργο από μια αρκετά εύκολη ζώνη επί 200 μ. Βρισκόμαστε πλησίον της κόψης πού κρασπεδώνει το σπηρούνι 200 μ. κάτω από τη κορυφή του. Υπερβαίνουμε αυτή τη μικρή ορθοπλαγιά αναρριχώμενοι πάνω σε μεγάλες γερές πλάκες IV και IV άνωτ., συνεχείς δυσκολίες επί 200 μ. για να φτάσουμε την ακμή του σπηρουνιού στη κορυφή. Δεν πρέπει ν’ απομακρυνθεί κανείς άπ’ την ακμή της κόψεως. Κατεβαίνουμε άπ’ το σπηροΰνι μ’ ένα ραπέλ 15 μ. Αρχίζουμε ν’ ανεβαίνουμε το τελευταίο πύργο του σπηρουνιού 10 μ. δεξιά της κόψεως, επανερχόμαστε στη κόψι μ’ ένα ανοδικό τραβερσάρισμα αριστερά. Ανεβαίνουμε επί της ακμής της κόψης IV άνωτ. και βγαίνουμε από πλάκες, V. Ή αναρρίχηση συνεχίζεται πάνω σε μικρούς τοίχους μέχρις ότου φθάσουμε κοντά στο κανονικό δρόμο. (5 ώ. καθαρής άναρρίχησης, μερικά καρφιά είναι απαραίτητα για την ασφάλεια) Είναι δυνατόν πιθανώς ν’ ακολουθηθεί εξ ολοκλήρου ή κόψη του μεγάλου πύργου.
Δύο παραλλαγές της παραπάνω διαδρομής, και μόνο μέχρι το Αποχωρισμένο Σπηρούνι, ανοίχτηκαν στίς 10 Οκτωβρίου 1970. Συμπίπτουν περίπου αφ’ ότου γίνει ή παρέκκλιση προς τα δεξιά καί μετά δύο σχοινιές, καί καταλήγουν στο αυτό σημείο.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 6α Δ. Κορρές – Χρ. Παπαδόπουλος (εναλλάξ επικεφαλής) 600 μ. Πολύ Δύσκολη κατ. όριο, 7 ώ. (Πληροφορίες και χάραξη Δ. Κορρές, Χ. Παπαδόπουλος).
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 6β Π. Καστρινάκης – Κατερίνα Γκέκα, 600 μ.. Δύσκολη, 7 ώ. (Πληροφ. καί χάραξη Κ. Γκέκα – Π. Καστρινάκης).
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 7 Δ. Λιάγκος – Όρ. Κωλέττης, 30 Οκτωβρίου 1960, 850 μ. Πολύ Δύσκολη.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 8 Β. Γεωργιάδης-Ι. Παντούλας, 27 Ιουνίου 1966, 300 μ. Μέτρια Δύσκολη, 3 ώρες Βράχος λίγο σαθρός -Μία παραλλαγή της διαδρομής 8 καί αριστερά της ανοίχτηκε στίς 13 Σεπτεμβρίου 1970 από τους: Π. Καστρινάκη – Γ. Γρηγοριάδη, 600 μ.. Μέτρια Δύσκολη (1 πέρασμα IV, αρνητική σεμινέ), 8 ώρες.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 9 Κ. Κασιμάτης-Όρ. Ίωαννίδης, 24 Απριλίου 1965, 600 μ. Δύσκολη.
– Μία παραλλαγή της παραπάνω διαδρομής και στα δεξιά της ανοίχτηκε από τους Δ. Λιάγκο – Ε. Ψωμά, στίς 6 Αυγούστου 1965.
– Μια παραλλαγή πού αρχίζει απ’ τη διαδρομή 8 και καταλήγει στη διαδρομή 9 ανοίχτηκε άπ’ το μοναχικό Ντ. Δελφό στίς 20 Ιουνίου 1970, 250 μ. Μέτρια Δύσκολη
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 10 ‘Ακολουθούμε το μονοπάτι του κανονικού δρόμου του Γκίγκιλου κάτω από τη φυσική αψίδα και μόλις μπορέσουμε κατεβαίνουμε ανάμεσα από βράχια και περνάμε τη κοίτη του χείμαρρου της Σαμαριάς για να βρεθούμε στη δεξιά όχθη. Τραβερσάρουμε ανατολικά προς τη κατεύθυνση ενός φαρδιού κουλουάρ από πλάκες. Αυτό το κουλουάρ ορίζεται δυτικά από μια σειρά βράχων πού κατεβαίνει από τη κορυφή καί ανατολικά από το πιο κάτω σπηρούνι στο κάτω μέρος του οποίου βρίσκονται μερικά μικρά δέντρα.
Δύσκολο.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 11 Ισμήνη Βασιλόπουλου!-Ι. Βούτσικας – Π. Καστρινάκης (ένναλλάξ επικεφαλής) 14 Νοεμβρίου 1970, 400, μ., Λίγο Δύσκολη, (περάσματα II), 2 ώ. (Πληροφ. Ι. Βούτσικας
πληροφορίες:Ελληνικός ορειβατικός Σύλλογος Χνίων eoshanion.gr,destinationcrete.gr