Μια Κυριακή του Οκτώβρη επισκέφτηκα το χωριό Μούντρος με τους λιγοστούς κατοίκους και τα επιβλητικά κτίρια. Δρόμοι “ανακαινισμένοι” κτίρια γκρεμισμένα…. Καφενεία σχεδόν κλειστά αφού δεν υπάρχουν πελάτες…. Θλίψη για τα ετοιμόρροπα αλλά και ευχαρίστηση από την ομορφιά του τοπίου. Λιγοστοί άνθρωποι αλλά φιλόξενοι και πρόθυμοι να καλημερίσουν. Ο κυρ Χαράλαμπος στο Καφεπαντοπωλείο του (μόνος με τις αναμνήσεις του) η Μαρία που ήρθε νύφη στο Μούντρο και ρίζωσε ,που περίμενε να τελειώσει το φαί να στρώσει τραπέζι….
,
Με την ξαδέρφη μου Αντωνία περιπλανούμαστε και “μυρίζουμε ” το περίκλειστο ….. Σήμερα πρόδοσα τη φωτογραφική μου μηχανή και “βολεύτηκα με την κάμερα του τηλεφώνου.
Επιμέλεια: Βασιλική Παπουτσάκη
Ας περπατήσουμε μαζί στα σακάκια του Μούντρου και ας αφουγραστούμε τι έχει να μας πει.
Το χωριό είναι μεσαιωνικό και το βενετσιάνικο όνομα Μούντρος, σημαίνει “το περίκλειστο μέρος” (μάντρα) προφανώς, λόγω της οχυρής του θέσης. Είχε κυρίαρχο ρόλο στην περιοχή στα χρόνια της βενετοκρατίας και η αρχιτεκτονική του είναι η χαρακτηριστική αυτής της περιόδου (κρητοβενετική).
Έχει δύο όμορφες γειτονιές (Πανωχώρι – Κατωχώρι) η καθεμιά με την πηγή της. Η Πάνω Βρύση έχει εντοιχισμένο χρονόγραμμα της οθωμανικής περιόδου.
Η-βρύση στο Πάνω Χωριό με αραβικά στοιχεία
Από τα κτίρια της εποχής αυτής δεσπόζει το επιβλητικό βενετσιάνικο δικαστήριο με επιγραφή στο ανώφλι από την Αινειάδα του Βιργιλίου (σήμερα κατοικία).
Το κτίριο όπου φιλοξενούνταν το δικαστήριο κατά το παρελθόν. Διακρίνεται στα λατινικά στίχος από την Αινειάδα του Βιργίλιου. Ολόκληρη η φράση έλεγε “Per varios casus, per tot discrimina rerum” σε ελεύθερη μετάφραση ” Ανάμεσα σε διάφορες κακοτυχίες και τόσες πολλές απειλές-κινδύνους”
Τα περισσότερα κτίρια γκρεμισμένα.
Στο Μούντρο υπάρχουν καμαροσκεπείς στοές κτισμένες με περίτεχνες λαξευτές πέτρες. Οι στοές είναι αρκετά μεγάλου μήκους ώστε κατά το πέρασμα ενός διαβάτη από κάτω, να κρύβεται το φως της ημέρας . Στο ένα μέρος της στοάς, υπάρχουν αίθουσες εντελώς τυφλές με μοναδική είσοδο στον χώρο τους, τόσο στους ανθρώπους όσο και στο φως και τον αέρα , να γίνεται από τα πορτοπαράθυρα που βρίσκονται στη μισοσκότεινη μεριά της στοάς.
Οι κάτοικοι ισχυρίζονται ότι ήταν φυλακές και ότι υπήρξε η λειτούργησε δικαστήριο την περίοδο των Ενετών.
Πιθανόν όμως επί Τουρκοκρατίας να υπήρξε κάποιος «Καδής» kαι να εκδίκαζε διάφορες περιπτώσεις, και φυλάκιζε εκεί τους ανθρώπους. Και έτσι να έμεινε στην παράδοση του χωριού ότι το κτήριο αυτό ήταν κάποτε δικαστήριο.
Μνημεία που, ευτυχώς, δεν ισοπεδώθηκαν από το εγκληματικό… σύγχρονο χέρι, όμως, έμειναν στην εγκατάλειψη μέχρι να αντέξουν, κι όπου αντέξουν!
Οι πολυδαίδαλες στοές που αποτελούν τμήμα ενός βενετσιάνικου φέουδου στο χωριό Μούνδρος του Ρεθύμνου. Δείχνουν τη μοναδικότητα και τον σπάνια καλά διατηρημένο αρχιτεκτονικό τύπο ενός μεσαιωνικού χωριού.
Ο Άγιος Κωνσταντίνος
Το “καρδιοσχημο”
,
,
,
Στην ίδια γειτονιά και άλλο εντυπωσιακό οίκημα ανέγερσης-το 1893
Φουρνόσομπα. Μικρά διαμαντάκια σε αποσύνθεση
