“Με…Νου, Αρωματόκηπος και Ευεξία, ανακαλύπτοντας μυστικά των βοτάνων”
Ο συγγραφέας Νίκος Κρίγκας παρουσιάζει το βιβλίο “Με…Νου, Αρωματόκηπος και Ευεξία: ανακαλύπτοντας μυστικά των βοτάνων” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, την Τρίτη 18 Απριλίου, στις 7μμ., στο βιβλιοπωλείο Public Ηρακλείου.
Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται ένα πρωτότυπο εγχείρημα που αποσκοπεί στην ευεξία μας: από κομπάρσοι, τα αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά γίνονται οι πρωταγωνιστές στην καθημερινή μας διατροφή και στο οικιακό μας περιβάλλον.
Για 15 αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά της ελληνικής γης δίνονται ιστορικές, πληροφορίες και βασικά βιολογικά στοιχεία, παρέχονται με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο τα συστατικά και οι ιδιότητες τους, δίδονται ειδικές συστάσεις-προφυλάξεις και επισκοπείται η διατροφική τους χρήση. Επιπλέον, περιγράφεται το άρωμα και η γεύση τους, αποκαλύπτονται μικρά μυστικά στη χρησιμοποίησή τους και προτείνονται 75 δημιουργικά μαγειρέματα (και παραλλαγές τους) με συνοδευτικά ποτά, 52 μενού, 11 ροφήματα και 5 πρωτότυπα μείγματα φυτών για ευεργετικά ροφήματα. Τέλος, περιγράφεται με πρακτικό τρόπο η καλλιέργεια και ο πολλαπλασιασμός τους και παρέχονται βασικές συμβουλές για τη διατήρησή τους στον αγρό, στον κήπο ή στο μπαλκόνι.
Το βιβλίο αυτό προσεγγίζει την επιστημονική γνώση με απλό τρόπο, εμπλουτίζει τη μεσογειακή διατροφή, ανοίγει καινούριους γαστρονομικούς ορίζοντες και δίνει νέο έναυσμα στην καλλιέργεια των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών.
Από τον πρόλογο του βιβλίου, της Ελένης Ψυχούλη
Αν η Ελλάδα ήταν δυό θεία δώρα και μόνο, θα ήταν ελιά και ελαιόλαδο, θα ήταν βότανα του βουνού. Στο γευστικό μας κύτταρο θα κατοικούν πάντα η ευωδιά του ζεστού χαμομηλιού και του βουνίσιου τσαγιού, παρηγοριά στις παιδικές αρώστιες μας, η ρίγανη των ψητών της γιορτής και της καθημερινής, η αύρα του θυμαριού κάτω από τις πατούσες μας στα ηλιόλουστα καλοκαιρινά γυμνά βήματα των διακοπών, η αρμπαρόριζα στο γλυκό σταφύλι και η μαστίχα του πασχαλιάτικου τσουρεκιού. Η φύση που μας μεγάλωσε έχει ανεξίτηλα χαράξει στη μύτη μας το ζαλιστικό άρωμα βοτάνων γνωστών και άγνωστων, όλα κατοικούν μέσα μας, ακόμη κι αν ποτέ μας δεν βάλαμε δίκταμο σε μια ταραμοσαλάτα, ακόμη κι αν δεν ξέρουμε να ξεχωρίσουμε το θρούμπι από την κοψιά του.
Χρόνια και καιρούς τώρα, η νέα εναλλακτική συνείδηση της ιατρικής αλλά και της μαγειρικής, μιλά για τα βότανα, τα βάζει στο φλιτζάνι, στο πιάτο και στις γλάστρες μας, επιμένει για τις μαγικές τους ιδιότητες, επικαλείται τον Ιπποκράτη και τη νοστιμιά. Άφθονο μελάνι έχει εκθειάσει τα μοναδικά τους χαρίσματα, μέρα δεν περνά που να μην ακούσουμε πως η αγριοντριανταφυλλιά, ο κρόκος και όλοι οι γήινοι συγκάτοικοί τους κάνουν καλό σε τούτο και στο άλλο.
Αυτό το «καλό» ήταν πάντα η δική μου παγίδα, η απορία μου, ένα αναπάντητο ερωτηματικό, όταν χαμένη στη μετάφραση της ευεργεσίας, στεκόμουν αναποφάσιστη πάνω από το μπρίκι με την αγνή λουίζα στο άλλο χέρι: πόση να βάλω, κάθε πότε να την πιω και πόσες απαιτεί το σύστημά μου για να δει άσπρη μέρα; Και άραγε τί μπορεί να πάθεις από υπερβολική δόση ματζουράνας; Η ευκολία της internet πληροφορίας έρχεται να θολώσει έτι περαιτέρω το ήδη μουντό τοπίο, τα χιλιάδες δημοσιεύματα δίνουν την πληροφορία μισή, αναμασούν, αναπαράγουν, στο δια ταύτα τόσης εμβρύθειας, εν τέλει η λαϊκή σοφία της προγιαγιάς στο χωριό ήξερε πολύ καλύτερα τα μυστικά του φασκόμηλου από μας τους πληροφορημένους, γραμματιζούμενους της πόλης.
Και ξαφνικά, κάνει ξαστεριά πάνω από τον απέραντο αρωματόκηπο της μεσόγειας χώρας μας: ένας βιολόγος, μια γεωπόνος, μια υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων και μια φαρμακοποιός συναντιούνται στο επιστημονικό πεδίο της βοτανολογίας, ενώνουν τις γνώσεις και την αγάπη τους, κατεβάζουν μια τεράστια βιβλιογραφία και βάζουν τον κήπο στη σωστή του θέση: όλα όσα ήθελες να ρωτήσεις για τα βότανα αλλά κανείς δεν μπορούσε να σου απαντήσει με ακρίβεια, η ιστορία, οι ιδιότητες, η δράση και η καλλιέργειά τους σε ένα κείμενο που διαβάζεται σαν ευωδιαστό μυθιστόρημα. Μόλις τελειώσεις, σου έχει ανοίξει διπλά η όρεξη: να στήσεις το δικό σου περιβόλι ακόμη και στο μικρό περβάζι της πολυκατοικίας, να μπεις εδώ και τώρα στην κουζίνα για να μαγειρέψεις πιάτα ευωδιαστά που δεν σου έχει προτείνει κανείς μέχρι τώρα. Γιατί ποτέ δεν είχε περάσει από το μυαλό σου πως ένα τσάι του βουνού μπορεί να αρωματίσει το ψωμί, πως το αγριοτριαντάφυλλο μπορεί να μαρινάρει ένα σκουμπρί, πως το δίκταμο πάει με τα αμπελοφάσουλα, πως το χαρούπι μαγειρεύεται με το κρέας και πώς η μπεσαμέλ-άκου να δεις-παίρνει άλλη γεύση με έναν σιδηρίτη-που ναι, είναι μια από τις πάμπολλες ποικιλίες του βουνίσιου τσαγιού, που δεν είναι μόνον ένα.
Τα βότανα της αρχαιότητας, τα γιατροσόφια πριν τη σύγχρονη ιατρική, τα μυριστικά του αρχέγονου ελληνικού ορίζοντα ξαναβρίσκουν στον «Αρωματόκηπο» τη δεύτερη ευκαιρία τους. Μια καινούρια μαγειρική ιδέα τα ξαναβάζει στην κατσαρόλα μας από την πόρτα της νέας γεύσης, της απλής συνταγής, της νοστιμιάς που κάνει «καλό». «Καλό» έγκυρο, «καλό» με άποψη.
Οι προτεινόμενες συνταγές δοκιμάστηκαν και εκτελέστηκαν πολλές φορές
ώστε να βελτιωθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Η εγκυρότητα των πληροφοριών που παρέχονται στο βιβλίο αυτό επιβεβαιώθηκε ή διασταυρώθηκε από δημοσιευμένες επιστημονικές εργασίες (βλ. βιβλιογραφία). Ορισμένες από τις πληροφορίες που παρέχονται στο Μέρος IV (πρωτόκολλα καλλιέργειας φυτών) προέρχονται από έρευνες που δεν έχουν ακόμη δημοσιευτεί. Όλες οι φωτογραφίες είναι πρωτότυπες και ανήκουν στους συγγραφείς (εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις που αναφέρονται στις Ευχαριστίες) και οι λήψεις τους έγιναν στο φυσικό περιβάλλον, σε εργαστηριακούς χώρους ή στο οικιακό περιβάλλον.Τα περισσότερα από τα φυτά που παρουσιάζονται μπορούν εύκολα να αναζητηθούν στο εμπόριο. Εξαίρεση αποτελεί η σατουρέγια ορέων ή ορεινό θρούμπι καθότι ακόμη δεν καλλιεργείται στην ελληνική επικράτεια.
σατουρέγιας ορέων (ορεινό θρούμπι). Ο ανήσυχος αναγνώστης μπορεί να
απευθυνθεί για τέτοια θέματα στην Ένωση Αρωματικών Φαρμακευτικών
Φυτών Ελλάδας (www.eaffe.org).
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα πρωτότυπο εγχείρημα που αποσκοπεί στην ευεξία μας: από κομπάρσοι, τα αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά γίνονται (με… νου) οι πρωταγωνιστές στην καθημερινή μας ευεξία.
Για να καταφέρουμε αυτό το εγχείρημα, σχηματίσαμε μια συγγραφική ομάδα που στηρίχθηκε στη συμπληρωματικότητα των ειδικοτήτων μας και την καλή συνεργασία μεταξύ μας. Πέραν του πεδίου ευθύνης καθενός και την επιμέλεια μερών του βιβλίου,
Νίκος Κρίγκας
Τμήμα Βιολογίας
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης