Διάβασμα στο σπίτι: Βοηθώντας τα παιδιά να αποκτήσουν καλές συνήθειες

«Δεν είναι τι κάνεις εσύ για τα παιδιά σου, αλλά τι τους έχεις διδάξει να κάνουν για τον εαυτό τους που θα τα κάνει επιτυχημένους ανθρώπους.»
– Ann Landers

Από τότε που τα κορίτσια ήταν μικρά, ο στόχος μου ήταν να τα βοηθήσω να ανεξαρτητοποιηθούν και να μη με χρειάζονται. Καμιά φορά για εμάς τους γονείς η σκέψη ότι τα παιδιά δε μας χρειάζονται είναι τρομαχτική – αλλά δεν θα έπρεπε. Εγώ πάντα λέω, «Ας με αγαπάνε και ας μη με χρειάζονται».

Έτσι οτιδήποτε έκανα, εμπεριείχε το ζητούμενο στόχο της ανεξαρτησίας. Από απλά πράγματα όπως το πώς να μάθουν να αυτοεξυπηρετούνται στην κουζίνα, μέχρι το πώς να σκέφτονται για να καταλήγουν σε αποφάσεις, προκειμένου να αρχίσουν να αναπτύσσουν τους μυς των αποφάσεών τους – όπως τους αποκαλώ εγώ.

Ένα από τα θέματα που με απασχολούσε πριν καν αρχίσουν σχολείο ήταν το θέμα της μελέτης στο σπίτι. Από τότε που ήταν ακόμα μωρά έλεγα ότι όταν θα αρχίσουν το σχολείο δε θα καθόμουν να τις διαβάζω εγώ. Δε με ενδιέφερε απλά να μπει η γνώση στο μυαλουδάκι τους, με ενδιέφερε πώς θα έμπαινε αυτή η γνώση στο μυαλουδάκι. Ήθελα να μελετούν μόνα τους και να μην είμαι εγώ εκείνη που θα τα πιέσει να το κάνουν.

Προσπάθησα λοιπόν από την πρώτη μέρα του Δημοτικού, να τις βοηθήσω να αποκτήσουν καλές συνήθειες διαβάσματος. Να είμαι παρούσα, να είμαι διαθέσιμη για βοήθεια, αλλά να μην τις «διαβάζω» εγώ. Δεν ξέρω αν είμαι τυχερή ή αν κάτι έκανα σωστά, πάντως «αποστολή εξετελέσθη» και τώρα πια, στην Τετάρτη και στη Δευτέρα δημοτικού, έχουν αναλάβει την ευθύνη των υποχρεώσεών τους στο θέμα των διαβασμάτων. Εκείνο που κάνω – όχι κάθε μέρα λόγω συνθηκών αλλά τις περισσότερες μέρες – είναι να τσεκάρω τα μαθήματά τους. Έτσι διαπιστώνω η ίδια την πρόοδό τους, είμαστε «στην ίδια σελίδα» και καταλαβαίνουν ότι νοιάζομαι και ενδιαφέρομαι.

Παρ’ όλο που το αντικείμενο των σπουδών μου είναι στο χώρο της εκπαίδευσης, πάντα αναρωτιέμαι αν η στάση μου σε διάφορα θέματα του σχολείου είναι σωστή και πάντα προσπαθώ να την τεκμηριώσω. Όταν λοιπόν συναντάω εκπαιδευτικούς, ρωτάω πάντοτε την άποψή τους για τα θέματα που με απασχολούν. Έτσι πριν από λίγες μέρες που προσκλήθηκα να γνωρίσω από κοντά τα εκπαιδευτήρια Ο Πλάτων μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω μία συζήτηση σε βάθος για το συγκεκριμένο θέμα με τον κύριο Γιώργο Κολιούση, που είναι εκπαιδευτικός στην Πρώτη δημοτικού. Αφού λοιπόν του συστήθηκα και του είπα δυο λόγια για μένα τον ρώτησα ξεκάθαρα: «Πρέπει να βοηθάμε το παιδί να διαβάσει; Ή να το αφήνουμε να είναι ανεξάρτητο;»

Ο κύριος Κολιούσης κατ’ αρχήν μου εξήγησε ότι η Πρώτη δημοτικού είναι μία τάξη με ιδιαίτερη σημασία. Και ότι στην Πρώτη υπάρχουν κάποια στοιχήματα που αν δεν τα κερδίσεις, το παιδί μπορεί να δυσκολευτεί στα επόμενα χρόνια και να αρχίσει να αισθάνεται ότι κάνει καταναγκαστικά έργα που πηγαίνει σχολείο.

«Όταν τα παιδιά φεύγουν από το νηπιαγωγείο και πηγαίνουν στην Πρώτη τα καθηλώνεις στα θρανία, όσο ελεύθερο κι αν είναι το πρόγραμμά σου, όσο κι αν κάνεις μία μαθητοκεντρική διδασκαλία. Στην πραγματικότητα τους αλλάζεις όλη τους τη ζωή. Στην Πρώτη, η περισσότερη δουλειά γίνεται στο σχολείο – ή τουλάχιστον έτσι πρέπει να γίνεται. Ο δάσκαλος κάνει το μάθημά του, τα παιδιά εκφράζουν τις απορίες τους και όταν επιστρέφουν στο σπίτι έχουν απλά να εξασκηθούν σε αυτό στο οποίο είναι ήδη προετοιμασμένα. Έτσι αφού ξεκουραστούν, παίξουν, μιλήσουν με τους γονείς τους, έχουν να κάνουν μια μικρή επανάληψη σε αυτά που έχουν ήδη προετοιμαστεί από τον δάσκαλο.

Σε αυτή την ηλικία, την πρώτη δημοτικού, τα παιδιά χρειάζονται κάποιον να τα οδηγεί. Την δουλειά την κάνει πάντα το παιδί – οι γονείς δηλώνουν απλά την παρουσία τους. Χρειάζεται δηλαδή ένας διακριτικός έλεγχος χωρίς ασφυκτικά πλαίσια.

Γιατί να υπάρχει αυτός ο έλεγχος; Είναι ένα μυστικό μεταξύ των δασκάλων και των γονέων: Για να προετοιμάσεις το παιδί ότι γυρνώντας στο σπίτι έχει ένα καθήκον, μία συγκεκριμένη δουλειά, ένα χρέος.

Μπορείς να το ρωτάς: ‘Έκανες παιδί μου την αντιγραφή;’ Να δείχνεις όμως ότι το εμπιστεύεσαι! Δε θα πει ψέματα. Άντε να το κρύψει μία φορά. Μπορείς να πεις, ‘Θα σε αφήσω για λίγο, πρέπει να μιλήσω λίγο στο τηλέφωνο.’ Απλά να ξέρει ότι κάποιος ξέρει ότι κάνει αυτή τη δουλειά.

Ο έλεγχος αυτός είναι στην ουσία έλεγχος δύο προσώπων. Του παιδιού, αν έχει μάθει, και του δασκάλου. Γιατί εγώ σαν δάσκαλος μπορεί να λέω ‘το παιδί είναι πανέτοιμο’ δεν πρέπει όμως κι εσείς, στη βάση μιας ισότιμης και ειλικρινούς σχέσης να με ελέγξετε; Δηλαδή όντως κάνω αυτά που έχω πει ότι θα κάνω;

Και μετά σιγά-σιγά τα παιδιά θα πάρουν τη σειρά τους και θα πηγαίνουν σπίτι και να κάνουν τα μαθήματά τους. Και σε επόμενες τάξεις θα έχουν μάθει να κάνουν τη δουλειά μόνα τους. Σε μερικές περιπτώσεις θα χρειαστούν περισσότερο τη βοήθεια των γονέων. Π.χ. μπορεί οι γονείς να χρειαστεί να τα βοηθήσουν να ψάξουν κάτι στον υπολογιστή ή σε μία εγκυκλοπαίδεια. Ή μπορεί ένας δάσκαλος να πει στους γονείς ‘πηγαίνετέ τα μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία, βάλτε τα να διαλέξουν κάποια βιβλία. Βάλτε τα το βράδυ να σας διαβάσουν ένα παραμύθι.’

Πάντοτε όμως χρειάζεται μέτρο. Ούτε υπερβολικός έλεγχος, ούτε να τα αφήσουμε όλα στην τύχη.»

Κάπως έτσι νομίζω ότι έγιναν τα πράγματα και στη δική μας την περίπτωση στην Πρώτη και τώρα όντως τα παιδιά έχουν αναλάβει την ευθύνη των υποχρεώσεών τους. Ωστόσο μου δημιουργήθηκε ένα εύλογο ερώτημα το οποίο και έθεσα:

«Κι αν οι γονείς τα έχουν κάνει θάλασσα; Αν προσπάθησαν να βοηθήσουν τα παιδιά με το λάθος τρόπο και τα πράγματα έχουν ξεφύγει; Υπάρχει τρόπος να διορθωθούν;»

Η απάντηση ήταν καθησυχαστική:

«Έχω μάθει το εξής: Ό,τι και να γίνει, κάθε βράδυ έρχεται το σκοτάδι και κάθε πρωί έρχεται το φως. Κάθε μέρα είναι μία καινούργια μέρα. Μπορείς να ξεκινήσεις πάντοτε από την αρχή. Με τα παιδιά δεν υπάρχει μαγικό ραβδάκι. Πρέπει πάντα να έχεις υπομονή. Όταν νομίζεις ότι έχεις φτάσει τα όριά σου, χαμήλωσε λίγο ακόμα τον πήχη και δώσε μία τελευταία ευκαιρία στην τελευταία ευκαιρία. Έτσι πρέπει να το βλέπουμε πάντα. Είναι παιδιά. Δεν είναι μηχανήματα, δεν είναι ένας εκτυπωτής που έχει χαλάσει και είτε θα σου εκτυπώσει τη σελίδα είτε όχι, είναι παιδιά. Οφείλουμε να είμαστε υπομονετικοί, να επιμένουμε και να βλέπουμε τα πράγματα πάντα θετικά και αισιόδοξα.»

via

;





Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.